مطالعه ی نگرش ها و رفتارهای اجتماعی– فرهنگی زنان حاشیه نشین (مورد مطالعه: شهرک سعدی شیراز)

زنان به عنوان نیمی از جمعیت حاشیه­نشین از بسیاری جهات دچار محرومیت­های اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی مضاعفی هستند و بر اساس بررسی­های محقق، مطالعه­ای که مشخصاً به بررسی وضعیت زنان حاشیه­نشین بخصوص نگرش­ها و رفتارهای اجتماعی این قشر پرداخته باشد، صورت نگرفته است؛ بنابراین هدف کلی این تحقیق مطالعه­ی رفتارها و نگرش­های اجتماعی و فرهنگی زنان حاشیه­نشین در یکی از بزرگترین محلات حاشیه­ی شهر شیراز یعنی شهرک سعدی می­باشد. روش تحقیق در این پژوهـش از نوع پیمایشی و تکنیک جمع­آوری داده­ها، «پرسشنامه­ی محقق­ساخته» بوده است. جامعه­ی آماری کلیه­ی زنان حاشیه­نشین شهرک سعدی شیراز یعنی 25542 نفر می­باشد که با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه­گیری خوشه­ای با 348 نفر از آنان مصاحبه گردید. یافته­های این پژوهش در دو بخش توصیفی و استنباطی ارائه شده است که در بخش توصیفی، یافته­ها نشان می­دهد که مشارکت زنان در حد متوسط می­باشد. در زمینه­ی تعلق شهروندی یافته­ها حاکی از تعلق زیاد (53 درصد) زنان به شهر شیراز می­باشد. همچنین بیشتر زنان تقدیرگرا بوده­اند و شیوع فرهنگ فقر در محله در حد متوسط (7/80 درصد) می­باشد. روابط بسیار ضعیف همسایگان با یکدیگر (77 درصد)، اعتقاد به زیاد بودن آسیب­های اجتماعی و سبک زندگی فقیرانه­تر از جمله دیگر نتایج به دست آمده در بخش توصیفی تحقیق می­باشد. در بخش استنباطی نیز یافته­ها نشان می­دهد همبستگی به دست آمده بین سابقه­ی سکونت و نگرش به وجود آسیب­های اجتماعی و سابقه­ی سکونت و تمایلات فرزندآوری، از آنجا که سطح معنا­داری محاسبه شده به ترتیب (Sig=0.34) و (Sig=0.20) بزرگتر از آلفای تحقیق (=0.05α) است، معنا­دار نمی­باشد؛ اما همبستگی بین باورهای فرهنگی زنان و تمایل به مشارکت و بین سابقه­ی سکونت و رفتار فرزندآوری، از آنجا که سطح معناداری محاسبه شده (Sig=0.02) و (Sig=0.00) کوچکتر از آلفای تحقیق (= 0.05α) است، بنابراین همبستگی بین متغیرها معنا­دار می­باشد. نتایج حاصله از تحلیل واریانس (آزمون F) نیز نشان می­دهد در نگرش به وجود آسیب اجتماعی بر حسب سطح سواد تفاوت معنادار وجود دارد. در آزمون رگرسیونی تحقیق نیز 8 متغیر سن، سن ازدواج، درآمد، طول مدت ازدواج، سابقه­ی زندگی در شهر، تعداد نوزاد فوت شده، تعداد مطلوب فرزند و شاخص تقدیرگرایی وارد رگرسیون گام به گام گردید که در مرحله­ی اول، 59 درصد تغییرات متغیر وابسته (59/0R2= ) توسط متغیر طول مدت ازدواج تبیین شده و در مرحله­ی دوم شاخص تقدیرگرایی وارد معادله رگرسیونی گردید که این متغیر با متغیر طول مدت ازدواج دارای همبستگی قوی با متغیر فرزندآوری می­باشد (788/0R= ) و 62 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین می­کنند (620/0R2= ).